Sun & Sea Opera (Marina): Better From Top Down?

Son günlerde Instagram feedinizde plaj sahnelerine denk geldiniz mi? Yaz geldiğine göre, güneşlenen insanlar görmek çok doğal—ama biraz dikkatli bakınca bu görüntülerde bir tuhaflık hissetmek mümkün. İşte karşınızda, çevresel sorunları etkileyici biçimde viral hale getiren Litvanya yapımı opera-performansı: Sun & Sea (Marina).

Sun & Sea (Marina)’yı farklı kılan şey, yarattığı ilginç tezat. Gösteri, modern insanın tatil ve rahatlama anlarını, çevre sorunlarına karşı kayıtsızlığımızla ustalıkla birleştiriyor. Rugilė Barzdžiukaitė, Vaiva Grainytė ve Lina Lapelytė tarafından yaratılan bu performans, 2019 yılında Venedik Bienali’nde Altın Aslan ödülünü alarak dünya çapında büyük ilgi topladı. O zamandan beri New York’taki galerilerden Avrupa’nın çeşitli sanat mekanlarına kadar geniş bir alanda sessiz ama etkili bir izleyici kitlesi edindi.

Şöyle bir sahneyi düşünün: Yapay bir plajda insanlar sakin bir şekilde güneşleniyor, telefonlarıyla ilgileniyor ya da dergi okuyorlar. Fakat aynı zamanda ekolojik kriz ve çevresel kaygılar hakkında hafifçe şarkılar söylüyorlar. Bu sakin atmosferin altında ciddi mesajların verilmesi, işi sıradan bir görsel performans olmaktan çıkarıp daha anlamlı ve çarpıcı hale getiriyor.

Bu performansı özel kılan unsurlardan biri de perspektif—oyun yukarıdan seyrediliyor. Üstelik oyunun izleniş biçimi oyunun oynandığı alanla da kendine has, dinamik bir ilişki içinde. Bu sıradışı bakış açısı sanatsal bir seçim olmaktan öte izleyicinin deneyimini ve algısını değiştirmek için özellikle düşünülmüş. Yukarıdan bakarken aşağıdaki dingin kaosu uhrevi bir gözle izliyorsunuz. Bu deneyim büyüleyici ve alışılmışın dışında bir hale sokarak pasif izleyici konumunuzu sorgulatıyor. Performans sanatlarında yeni izleme tecrübeleri görmek gerçekten heyecanlandırıcı.

İlginç olan, Sun & Sea (Marina)’nın sosyal medyada gerçek performans mekanlarında olduğundan çok daha fazla ilgi çekmesi. Her canlı izleyiciye karşılık, performansı dijital platformlarda keşfeden sayısız kişi var. Bu durum şu önemli soruyu doğuruyor: Sosyal medyada viral olmak performans sanatının duygusal gücünü artırıyor mu, yoksa azaltıyor mu? Net bir cevap belki yok, ancak üzerinde düşünmeye değer bir konu.